Płaca minimalna w 2023. Idą podwyżki

Updated: 19 stycznia 2023

Od 1 stycznia 2023 roku minimalne wynagrodzenie brutto za pracę wzrosło z 3 010 zł do 3 490 zł, a minimalna stawka godzinowa wynosi 22,80 zł. Ale to nie koniec – kolejna podwyżka najniższej krajowej czeka nas 1 lipca br., kiedy wzrośnie do 3 600 zł. Z czego wynika dwukrotny wzrost płacy minimalnej? Ile zyskają na tym pracownicy, a o ile zwiększą się obciążenia pracodawców? Czy rosnące koszty pracy mogą zagrozić płynności firmy? Jak faktoring może ją wspomóc? Zapraszamy do lektury artykułu.

Dwukrotny wzrost płacy minimalnej w ciągu roku to efekt wysokiej inflacji. Wynika to z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, zgodnie z którą, jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik wzrostu cen wynosi co najmniej 5 proc., to ustala się dwa terminy zmiany wysokości najniższej krajowej oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej. Prognozowany na ten rok wskaźnik to 10 proc. Obie podwyżki płacy minimalnej brutto w 2023 r powodują, że będzie ona finalnie wyższa o 590 zł w stosunku do płacy z ubiegłego roku. Stawka godzinowa zwiększy się w sumie o 3,80 zł do 23,50 zł.

Najniższa krajowa 2023 – ile wynosi?

Zgodnie z decyzją rządu od stycznia 2023 r. najniższa krajowa wzrośnie o 480 zł do 3 490 zł brutto. Z kolei minimalna stawka godzinowa wyniesie 22,80 zł brutto (wzrost o 3,10 zł). Od 1 lipca br. minimalna płaca wzrośnie o kolejne 110 zł do 3 600 zł brutto i będzie o 19,6 proc. wyższa niż w 2022 r. Stawka godzinowa zwiększy się o 0,70 zł do 23,50 zł.

Minimalne wynagrodzenie będzie stanowić od stycznia 2023 roku 50,3 proc. prognozowanej na 2023 rok przeciętnej płacy w gospodarce narodowej, a od lipca 51,9 proc.

Ile wynosi minimalna pensja netto w 2023 r.?

Aby poznać wartość pensji minimalnej netto, od kwoty brutto należy odjąć składki społeczne, zdrowotną oraz zaliczkę na podatek PIT. Dokładna kwota najniższej krajowej netto uzależniona jest też od innych czynników, m.in. złożenia oświadczenia PIT-2 w zakładzie pracy, uczestnictwa w PPK, pracy poza miejscem zamieszkania, czy uwzględnienia autorskich kosztów uzyskania przychodów.

Szczegółowo obrazuje to poniższa tabelka*

Składki

Wynagrodzenie minimalne 2022
(3 010 zł)

Wynagrodzenie minimalne od stycznia 2023 (3 490 zł)

Wynagrodzenie minimalne od lipca 2023 (3 600 zł)

emerytalna

293,78 zł

340,62 zł

351,36 zł

rentowa

45,15 zł

52,35 zł

54,00 zł

chorobowa

73,75 zł

85,51 zł

88,20 zł

zdrowotna

233,76 zł

271,04 zł

279,58 zł

Zaliczka na podatek PIT

0,00 zł

31,00 zł

43,00 zł

Do wypłaty na rękę

2.363,56 zł

2.709,48 zł

2783,86 zł

* osoba zatrudniona na umowę o pracę, powyżej 26 lat, nie korzysta z ulg podatkowych, pracuje w miejscu zamieszkania, nie przystąpiła do PPK, korzysta z podstawowych kosztów uzyskania przychodu.

Z tabeli widać, że po podwyżce minimalnego wynagrodzenia brutto za pracę o 480 zł, pracownicy na rękę otrzymają przez pierwsze półrocze 2023 r. o ok. 346 zł miesięcznie więcej w stosunku do poprzedniego roku. W drugim półroczu ta kwota zwiększy się o dodatkowe 74,38 zł. W sumie – przez cały rok – pracownicy zyskają na rękę więcej o 4 597,32 zł.

Kto zyska na rękę mniej, kto więcej?

W przeciwieństwie do ub. roku podatnicy z minimalnym wynagrodzeniem zapłacą już podatek dochodowy PIT według stawki podatkowej 12 proc. To dlatego, że w tym roku podstawa opodatkowania przekroczy 30 tys. zł i będą pobierane zaliczki na PIT. W powyższym przykładzie pracownikowi zostanie odprowadzone w sumie 444 zł podatku w skali roku.

Więcej na rękę zyskają ci, którzy nie ukończyli 26 lat, ponieważ są zwolnieni z podatku dochodowego i nie płacą zaliczek na PIT. Pracownicy będący uczestnikiem PPK muszą z kolei liczyć się z tym, że ich wynagrodzenie zostanie dodatkowo pomniejszone o wysokość zadeklarowanych wpłat do PPK. Pracownik finansuje wpłatę podstawową wynoszącą 2 proc. wynagrodzenia oraz ma możliwość zadeklarowania dobrowolnej wpłaty dodatkowej w wysokości do 2 proc. Wpłaty finansowane przez pracodawcę stanowią jednak dla pracownika przychód ze stosunku pracy, który należy opodatkować. Oznacza to, że uczestnik PPK musi zapłacić wyższy podatek niż pracownik, który nie podlega lub zrezygnował z PPK.

Ile wynosi minimalna stawka godzinowa netto na umowie zlecenia w 2023 r.?

Przepisów dotyczących płacy minimalnej nie stosuje się do umów cywilnoprawnych. Osoby zatrudnione na umowie zleceniu lub samozatrudnieni, którzy świadczą usługi w ramach działalności gospodarczej, objęte są od roku 2017 minimalną stawką godzinową. Ta stawka, podobnie jak najniższe dopuszczalne wynagrodzenie, nie jest stałą kwotą i zmienia się co roku.

Minimalna stawka godzinowa w 2023 roku również wzrośnie dwa razy i wyniesie:

  • 22,80 zł brutto – od 1 stycznia 2023 roku,
  • 23,50 zł brutto – od 1 lipca 2023 roku.

Minimalna stawka godzinowa netto na umowie zleceniu od 1 stycznia 2023 r. wynosi 16,41 zł, natomiast od 1 lipca 2023 roku wzrośnie do 16,98 zł. W ub. roku wynosiła 14,47 zł. Stawka ta może się różnić w zależności od opłacanych składek i zwolnienia z opodatkowania.

Czym jest minimalne wynagrodzenie?

Wynagrodzenie minimalne to ustalona przepisami prawa najniższa kwota, jaką pracodawca zobowiązany jest wypłacić pracownikowi świadczącemu pracę na podstawie umowy o pracę. Do składników tego wynagrodzenia wlicza się:

  • płaca zasadnicza,
  • premie oraz nagrody regulaminowe i uznaniowe,
  • dodatki, np. za znajomość języków, za szczególne warunki pracy lub pełnione funkcje kierownicze,
  • wynagrodzenia za urlopy wypoczynkowe lub urlop szkoleniowy,
  • wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby,
  • wynagrodzenie za czas przestoju niezawinionego przez pracownika.

Przy ustalaniu wysokości najniższej krajowej nie bierze się natomiast pod uwagę nagród jubileuszowych czy odpraw pieniężnych przysługujących pracownikom w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, a także wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych oraz nocnych.

Pensja minimalna to ważny wskaźnik, decydujący nie tylko o zarobkach najniżej uposażonych pracowników, w tym oczywiście minimalnej stawce godzinowej, ale również m.in. kwocie wolnej od zajęć, zasiłku chorobowym czy wysokości innych dodatków, świadczeń i odszkodowań (np. za pracę w godzinach nocnych, wynagrodzeniu za czas przestoju, odszkodowaniu za mobbing czy maksymalnej wysokości odprawy pieniężnej przy zwolnieniach grupowych.

Płaca minimalna 2023 na niepełnym wymiarze etatu

Minimalne wynagrodzenie za pracę dotyczy płac osób, które pracują w pełnym wymiarze czasu pracy, czyli na cały etat. Co w przypadku niepełnego wymiaru pracy? Wówczas wypłata ustalana jest proporcjonalnie do przepracowanej liczby godzin, jak w tabeli poniżej.

Wymiar etatu

Od 1 stycznia 2023 (brutto)

Od 1 lipca 2023 (brutto)

Cały etat

3 490 zł

3 600 zł

¾ etatu

2 617,50 zł

2 700 zł

½ etatu

1 745 zł

1 800 zł

1/3 etatu

1 163,33 zł

1 200 zł

¼ etatu

872,50 zł

900 zł

Przy połowie etatu i pensji na poziomie 1745 zł miesięcznie brutto, wynagrodzenie minimalne netto wynosi o ok. 1 370,24 zł, a od lipca zwiększy się do 1 413,43 zł.

Najniższa krajowa 2023 a koszty pracy

Według statystyk, w Polsce najniższą krajową pobiera około 3 milionów osób, gdy w grudniu 2019 r. było to ok. 1,5 mln osób. O ile podwyżka płacy minimalnej 2023 jest dobrą wiadomością dla pracowników, to dla pracodawców oznacza wzrost kosztów pracy. I to w sytuacji, gdy firmy mierzą się ze spowolnieniem gospodarczym i innymi skutkami wojny w Ukrainie, np. wyższymi cenami energii.

Przy minimalnej pensji wynoszącej w pierwszym półroczu 2023 r. 3 490 zł brutto, składki odprowadzane przez pracodawcę windują tę kwotę do 4 204,75 zł – tyle w sumie miesięcznie kosztuje firmę pracownik zarabiający minimalne wynagrodzenie. Po kolejnej podwyżce w lipcu 2023 r. ta kwota wzrośnie do 4 337,28 zł wobec 3 626,26 złotych w 2022 r. W stosunku do ub. roku koszt zatrudnienia jednej osoby na umowę o pracę z wynagrodzeniem minimalnym, w wymiarze pełnego etatu, w pierwszej połowie 2023 roku wzrośnie więc o 578,29 zł, a w drugiej o 710,82 zł, czyli o kolejne 132 zł. Podmioty zatrudniające objęte ustawą o PPK do kosztu zatrudnienia pracownika muszą dodatkowo doliczyć wysokość wpłat finansowanych przez pracodawcę.

Wyższe koszty działalności a faktoring

Szacuje się, że koszt podwyżki płacy minimalnej w 2023 r. w łącznym wymiarze 19,6 proc. to dla małych i średnich firm ok. 12,5 mld zł rocznie, a dla dużych - 2,3 mld zł. Dla przedsiębiorców i firm to dodatkowe obciążenie, zwłaszcza gdy gospodarka hamuje, rosną ceny półproduktów czy materiałów do produkcji, ceny energii oraz nakręca spirala płacowo-inflacyjna, bo rośnie presja na podwyżki płac innych pracowników.

Splot tych czynników może prowadzić do problemów z płynnością finansową i regulowaniem bieżących wydatków w firmie, w tym płacowych. Gdy koszty kredytu są wysokie i trudno o niego, warto skorzystać z oferty faktoringu firmy takiej jak Bibby Financial Services.

Faktoring nie wymaga wielu formalności, może chronić przed niewypłacalnością kontrahentów, a środki finansowe dostępne są natychmiast. Usługa polega na finansowaniu przez faktora (firmę faktoringową) należności (faktur sprzedażowych) przysługujących przedsiębiorcy z tytułu sprzedaży produktów czy usług. Dzięki temu firma nie musi czekać na pieniądze z wystawionych faktur o długim terminie płatności, tylko otrzymać je od razu od firmy faktoringowej. Co więcej, korzystając z faktoringu pełnego, można ubezpieczyć transakcje z poszczególnymi odbiorcami — uchroni to firmę przed niespodziewanym zaprzestaniem regulowania zobowiązań przez jej klienta.